Arnošt Muka/Jan Arnošt Holan
Pućowanje po Delnjej Łužicy - strona 8

wróćo k stronje 7 <<<

Dokelž běše njedźela, trjechichmoj w korčmje połnu stwu serbskich burow, kiž so wjesele při škleńcy bruneho rozrěčowachu. Jako běchmoj so posylniłoj, prašachmoj so wo nóclěhwo. Jedyn z naju móžeše łožo dóstać, ale w klamarskej stwě. Holanej so tajka njeměrna “póstolka” w klamach njelubješe, tuž ju ja wzach. Holan pytaše w druhimaj korčmomaj póstolki, tola njedósta žaneje. Hněwny so wróći, zebra so a pućowaše wječor napoł dźewjećich we wětru a dešću wróćo do Choćebuza a Muka sedźeše sam. Kak bě so jemu zešło, mi pozdźišo pisaše: Sym wjele přetrać dyrbjał, jako z Gołkojc ćeknych. Ćma bě, kaž by kołmaz kidał, a přez Gołkojske swětłe wokna zawjedźeny, zabłudźich so z puća a běch nadobo na roli, njewědźach ani próška, hdźe sym, a po mjechkej roli wokoło běhach kaž natřěleny zajac. Naposledku wobzamknych runu měru na swětłe městno na wobzorje sahać, kotrež so mi zdaše Choćebuz być. Jako běch chwilu šoł a mróčelate njebjo so tróšku wujasni, wunamkach přez duchapołnu konjekturu, zo bě to – měsačk. Tuž so wobwjertnych a čampach na druhu stronu po mjechkej roli a powodźenych łukach, hač mi woda do kanónow žórleše. Wětr bu hórši a hórši a mje po roli wokoło šwikaše. Na jene dobo wuhladach swěcu, dźěch za njej a namakach wjes; běchu Strobice. Wšo spaše. Wětr howrješe, ric rac padachu sadowe štomy, přičampa stara “móterka”, ja ju za krk hrabnywši zawrjeskach: jo to puć do Choćebuza? Wona z wutrobnym styskom: jo! jo! Počach so zaso nadźeć, zo žiwy woteńdu. W 11 hodźinach běch w Choćebuzu.

Tuž sedźach sam a zabawjach so ze serbskimi burami. Naposledk hrajach hišće z dwěmaj “Wowču hłowu”, kotraž hra w Durinskej “wendschen” rěka. Potom dźěch z hosćencarjom k wotpočinkej. Jako hižom ćicho spach, wotrazy nadobo wichor, kiž bě so pozběhnył, wokno a šumješe do jstwy, tak zo wotućich. Wuskočich z łoža, zawrěch wokno, na samsne dobo druhe z wobłukow wuleća, mějach robotu, zo jej zaso zamknych. Nětk njemóžach wjace wusnyć, tak mócnje a dźiwje wichor po zemi howrješe. Woka běše jasno kaž wodnjo, měsačk cunjo do roznjemdrjeneho powětra zhladowaše. Cyhele padachu z ponoškow a třěchow; słoma z bróžnjaceje třěchi lětaše kaž dźiwje zmije po dworje, na wsy před dworom stejace dołhe topoły so kaž wjerbowe šmutlički zhibowachu na pódlastejacu hródź a hrožachu kóždy wokomik přez třěchu so do dwora walić; wot wětra hibane wokeńcy na domskich a hródźach so wusměwajo čłowjeskej stysknosći klepotacu hru hrajachu. Na wokomik wichor kaž sprócny womjelkny. Zdobom so njebjo zaćmi; ćěmna ćma; zabłysk a – hrom wrjesny z wulkim hrimotom. Mój susod, knjez hosćencar, kiž běše hač dotal ćicho pod poslešćom ležał, styskno zdychny: mój Bog! a tež mi poča ćěsno wokoło wutroby być. To wšo wokomik a ćim dźiwišo zachadźeše zaso wichor pod njebjom. Hač do ranja šesćich traješe tutón hołk a hrožeše druhdy chěžku přez hona donjesć. Potom běše so wuzłobił a ćichi spar schili so zaso na naju mučne woči.

Póndźelu dopołdnja naprašowach so mojeho hospodarja za pomjenowanjom wšeje móžneje domjaceje nadoby a zapisach cyłu hromadku wurazow, kiž so hišće w Zwahrowym słowniku njenamakaja, do eksemplara, k tomu připrawjeneho.

Na popołdnjo běše hosćencarjowa sotra, zo so mi njeby wostudźiło, dwě towaršce k sebi na přazu skazała. Běštej to jara rjanej a přistojnej holičce z krasnym wobličom, kiž žadyn wobrazowar za podobiznu njeby zacpěł. Zhonich wot njeju jenu hišće njeznatu prózničku a pjeć wariantnych, druhe spěwaštej, kaž je w Smolerjowej zběrce nadeńdźeš.

Před wječorom wopyta mje postarny muž, kiž běše zhonił, zo sym student a prjedawši Budyski gymnasiast, a woprašowaše so mje za tym a tamnym našich wótčincow. Běše to Gołkojski klamar-wuměnkar Span, kandidat theol., syn něhdyšeho wyšeho fararja we Wětošowje. Běše w Budyšinje a Barlinje studował, naposledk pak so za klamarstwo na městno duchownstwa rozsudźił.